Gdje je nestala brojka

Hoćete li desetku ili dvanaesticu - to je najčešće pitanje kojim se rješava sve što je potrebno u vezi s narudžbom piva u češkim pivnicama. Međutim, to se pomalo mijenja, jer se po novom zakonu pivo označava na drugi način, podsjećaju ovih dana iz Kraljevske pivovare Krušovice.

„Ljubitelji piva znaju da postotak naveden na etiketi nije oznaka za količinu alkohola," upozorava pivar pivovare Krušovice Tomáš Kosmák. „Na kvalitetu piva u golemoj mjeri utječe udio tvari, koje se tijekom procesa kuhanja oslobađaju iz slada i hmelja, pa što je tih tvari više, to pivo dobiva na okusu i punoći. Dakle, tak postotak (10, 12, 13...) označava sadržaj ekstrakta, a što je on viši, veća je punoća okusa."

Konkretno, kada na etiketi piše 10% to dakle ne znači da je u pivu deset posto alkohola, nego da svakih 100 grama mladog piva sadrži deset grama ekstrakta. Prema novim češkim propisima, to se na etiketi više ne mora navoditi, premda neke pivovare i dalje koriste taj tradicionalni i kod pivopija općeprihvaćeni način označavanja piva, ili naprosto pivo nazovu takvim imenom - Desetka, ili Dvanaestica.

„Promjena u označavanju uvedena je i stoga što je Pravilnik o pivu dopuštao toleranciju, pa ste pod desetkom često dobivali devetku, a bogami i osmicu," objašnjava Kosmák, „a pod dvanaesticom jedanaesticu." Novi propis određuje da se pivo s udjelom ekstrakta do 10 posto označava kao „šankersko pivo" (češki - výčepní), a bivša dvanaestica kao „lager" (ležák), a glavni tehnolog Kraljevske pivovare Krušovice naglašava kako je standard u toj pivovari da „desetka" odnosno šankersko pivo sadrži 10,2% ekstrakta, dok ga „ležák" (dvanaestica) ima 12,2 posto.